Over verdriet, verlies en rouw
Verlies- en rouwtherapie voor wie met verlies te maken heeft gehad of zich daarop voorbereidt. Verlies kan voortkomen uit onvervulde wensen, het vooruitzicht van afnemende gezondheid, het verlies van idealen of het omgaan met een (ernstig) zieke dierbare.
Rouw kan gezien worden als het proces van je aanpassen aan een situatie die (helemaal) anders is geworden. Het is als het weven van de draad van verdriet in het tapijt van ons leven, een voortdurend proces van herdefiniëring.
Verdriet, verlies en rouw- Iedereen krijgt er in het leven mee te maken. Vaak associëren we rouw met het verlies van een dierbare, rouw doordringt ook andere aspecten van ons bestaan, zoals; het verlies van een baan, levensstijl, vriendschap of relatie. Soms is het verlies subtieler aanwezig, zoals bij rouw om een onverwachte verandering van ons toekomstbeeld, bijvoorbeeld het al dan niet kunnen krijgen van kinderen of een onvervuld beroepsverlangen. Verlies schuilt ook in onvervulde wensen en naderende verliezen van ernstig zieke dierbaren, gezondheid, of idealen. Hoewel het verlies nooit volledig verdwijnt, kun je leren om ermee om te gaan.
De dubbele realiteit van verlies
Verlies en rouw zijn onafscheidelijk verbonden met het leven. Het rouwproces vraagt een beroep op de veerkracht van een persoon, waarbij de rouwende geconfronteerd wordt met de 'dubbele realiteit van verlies.' Tijdens het rouwproces moet de rouwende afwisselend aandacht besteden aan het verlies en aan het opbouwen van het leven. Het duale proces van rouwverwerking, zoals beschreven door Stroebe en Schut (2010), betreft een heen-en-weer gaande pendelbeweging tussen verlies- en hersteloriëntatie. De rouwende staat voor de uitdaging om zowel het verlies aandacht te geven als de toekomst opnieuw vorm te geven.
Het rouwproces kan een zware opgave zijn. Soms kunnen mensen moeite hebben hun verlies het hoofd te bieden. Een aantal factoren spelen hierbij een rol. De omvang en ernst van het verlies of eerdere negatieve ervaringen die hun veerkracht hebben aangetast. In mijn benadering erken ik dat ervaringen uit het verleden invloed hebben op hoe flexibel men met veranderingen kunnen omgaan. Negatieve ervaringen kunnen (automatische) reactiepatronen vormen die het gezonde rouwproces kunnen belemmeren. In dergelijke gevallen kan tijdelijke ondersteuning van een verlies- en rouwtherapeut nodig zijn.
Ik bied begeleiding bij o.a. het ontwikkelen van gezonde emotieregulatie en realistische betekenisgeving. Zo leer je luisteren en af te stemmen op wat je innerlijk (binnenwereld) en in je omgeving (buitenwereld) nodig hebt. Dit stelt je in staat om jezelf beter in acht te nemen. Hierdoor kan vastgelopen rouw weer in beweging komen.
Rouw uit zich in vele vormen, hieronder staan maar een aantal voorbeelden waarin je jezelf kan herkennen. Wil je weten of ik je helpen kan bij de problemen die je ervaart? Neem gerust contact met mij op.
Herken jij je hierin?
- Die ongevraagde adviezen ben ik beu, ik heb behoefte aan iemand die luistert.
- Mijn emoties ervaar ik als anders.
- Ik snap niet dat ik vaak zo moe ben.
- Ik voel onrust en/of rusteloosheid.
- Ik heb last van (meerdere) lichamelijke klachten.
- Ik heb nergens zin in.
- Ik ken mezelf niet meer terug en vraag me soms af of ik ooit weer de oude word.
Gezinnen (ouders en/of partners):
In een gezin is alles met elkaar verbonden; een verandering (bij een gezinslid) veroorzaakt een golf van verandering door het hele gezinssysteem.
Herken jij je hierin?
- Onvervulde kinderwens. Hoe kunnen wij (samen) omgaan met een lege buik en lege handen?
- Wij merk(t)en hoe verschillend we het verlies hebben ervaren.
- Hoe vertel ik mijn kinderen dat mama of papa niet meer beter zal worden?
- Voelt het alsof je de betekenis van het leven bent verloren? Je toekomstbeeld verstoord is en je je verwachtingen moet bijstellen. Maar je weet niet HOE?
- Buitenstaanders lijken te denken dat ik na een jaar wel over het verlies van mijn kind heen ben.
- Rouwen mannen anders?